Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który określa roczne zapotrzebowanie na energię dla budynku lub jego części, wliczając ogrzewanie, chłodzenie, wentylację, przygotowanie ciepłej wody użytkowej, a w przypadku budynków niemieszkalnych, również energię potrzebną dla oświetlenia. Całość tą, określa energia końcowa (EK), którą należy dostarczyć do budynku w postaci np. gazu lub energii elektrycznej (energię dostarczaną do budynku lub części budynku dla systemów technicznych).
Drugi ważny parametr to energia użytkowa (EU), jest to energia przenoszona z budynku lub części budynku do jego otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym, pomniejszona o zyski ciepła.
Najważniejszą informacją przekazywaną w świadectwie charakterystyki energetycznej budynku, oraz decydującą o jego klasyfikacji jest roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną (EP). Jest to całkowita energia pozyskana z zasobów nieodnawialnych, do której oprócz wspomnianej powyżej energii końcowej, dolicza się nakład energetyczny konieczny do produkcji, transportu i magazynowania wykorzystywanego paliwa.
Na podstawie wartości EP, od 2024 r. planowane jest wprowadzenie następujących klas energetycznych budynków (zdjęcie obok).
Dodatkowe informacje zawarte w dokumencie, to:
- Udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową (Uoze), procentowy udział odnawialnych źródeł energii w EK,
- Jednostkowa wielkość emisji CO2 (ECO2) – szacowana wielkość emisji CO2 związana z dostarczeniem wymaganej energii końcowej, uzależniona od źródła tej energii.
Przepisy prawne dotyczące świadectwa charakterystyki energetycznej
Obowiązek posiadania w określonych sytuacjach świadectwa charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku wynika z prawa europejskiego (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków). Zasady sporządzania i przekazywania świadectw charakterystyki energetycznej budynków zostały określone w krajowej implementacji wspomnianej dyrektywy, czyli w ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków (Dz.U. 2014 poz. 1200) oraz w następujących rozporządzeniach:
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej (Dz.U. 2015 poz. 376);
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 28 marca 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej (Dz.U. 2023 poz. 697).
Przepisy weszły w życie z dniem 28 kwietnia 2023 r.
Ważność świadectwa charakterystyki energetycznej to 10 lat od dnia jego sporządzenia. W przypadku przeprowadzenia robót budowlanych lub instalacyjnych, w wyniku których zmianie uległa charakterystyka energetyczna budynku lub części budynku (np. wymiana okien, wymiana źródła ciepła, docieplenie budynku), należy świadectwo zaktualizować (wykonać ponownie).
Obowiązek sporządzania świadectwa energetycznego dla klientów developerów
Deweloperzy są zobowiązani do sporządzania świadectw energetycznych i przekazywania ich klientom przy zawieraniu umów sprzedaży nieruchomości.
Świadectwo energetyczne dla budynków wielorodzinnych
Jeśli deweloper zrealizował inwestycję wielorodzinną, musi zapewnić sporządzenie certyfikatu dla całego budynku oraz dla poszczególnych lokali. Ta informacja jest ważna dla nabywców i najemców, którzy chcą dokładnie poznać charakterystykę energetyczną lokali mieszkalnych.
Dołączanie świadectwa energetycznego do wniosku o pozwolenie na użytkowanie lub zgłoszenia zakończenia budowy
Nowe przepisy wprowadzają obowiązek dołączania certyfikatu energetycznego do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. Ta zmiana ma na celu zwiększenie kontroli nad efektywnością energetyczną nowo powstałych budynków.
Wymóg podawania danych dotyczących charakterystyki energetycznej w ogłoszeniach i reklamach
Od 28 kwietnia 2023 roku ogłoszenia i reklamy dotyczące sprzedaży lub najmu budynków lub ich części muszą zawierać informacje dotyczące charakterystyki energetycznej. Wskazane jest podanie wskaźników rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energii końcowej, nieodnawialnej energii pierwotnej, udziału odnawialnych źródeł energii oraz emisji CO2. Ten wymóg dotyczy zarówno deweloperów, jak i pośredników nieruchomości, którzy muszą dysponować tymi danymi w celu informowania potencjalnych klientów.
Udokumentowanie przekazania świadectwa energetycznego
W związku z nowelizacją przepisów, teraz istotne jest udokumentowanie przekazania świadectwa energetycznego klientowi. Przy zawieraniu umów sprzedaży lokalu notariusz będzie odnotowywał fakt przekazania świadectwa w akcie notarialnym. W przypadku umów najmu zaleca się również potwierdzenie przekazania kopii lub wydruku świadectwa w samym dokumencie umowy. Takie dokumentowanie jest istotne dla ochrony interesów zarówno dewelopera, jak i klienta w przypadku ewentualnych sporów.
Oświadczenie nabywcy a obowiązek dostarczenia świadectwa energetycznego
Warto zaznaczyć, że oświadczenie nabywcy nie zwalnia dewelopera z obowiązku sporządzenia i przekazania świadectwa energetycznego. Nowe przepisy jasno określają, że deweloper musi dostarczyć ten dokument, niezależnie od oświadczenia nabywcy. Jest to istotne z punktu widzenia zgodności z przepisami prawa oraz zabezpieczenia interesów wszystkich stron transakcji.
Reasumując, wprowadzenie nowych przepisów dotyczących świadectwa energetycznego ma na celu podniesienie standardów efektywności energetycznej w sektorze budownictwa. Deweloperzy i inwestorzy mają obowiązek zapewnienia sporządzenia świadectw energetycznych dla nabywców i najemców. Wymóg dołączania certyfikatu do wniosków o pozwolenie na użytkowanie lub zgłoszenia zakończenia budowy oraz podawanie danych dotyczących charakterystyki energetycznej w ogłoszeniach i reklamach przyczyniają się do większej transparentności i informowania klientów. Ważne jest również udokumentowanie przekazania świadectwa energetycznego, aby móc wykazać jego dostarczenie w przypadku ewentualnych sporów. Przestrzeganie tych obowiązków jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania rynku nieruchomości i zwiększenia świadomości energetycznej w społeczeństwie.
